مدح پیامبر (ص) از دیدگاه صفی الدین حلی

author

  • دکتر ابوالحسن امین مقدسی
Abstract:

مدح پیامبر اکرم (ص) تاریخی دیرینه دارد . به یقین این تاریخ از زمان حیات خود آن حضرت شروع شده است و در تاریخ ادبیات عرب کمتر شاعری است که در اشعار خود به گونه ای از آن حضرت ذکری به میان نیاورده باشد. اوج مدح ایشان به دوره انحدار برمیگردد. دوره ای که شعر‘بالندگی خود را از کف داده است .با این وصف‘برده بوبصیری و بدیعیه صفی الدین و ابن حجه رونق دیگری به این دوره داده است . مدح پیامبر اکرم (ص) در دیوان صفی الدین جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است . در این مقاله به تحلیل مدایحی که شاعر در وصف پیامبر (ص) سروده است پرداخته شده و نتایج زیر به دست آمده است . 1- شروع مدایح از تخیل قوی و تفوق شاعر حکایت می کند‘ولی وقتی به اصل مدح می رسد استعاره ها جان میدهند و تشبیه ها غروب میکنند و گویی نقلی منظوم در پیش روی خواننده است . 2- بعضی صفی الدین را شیعه متعصب معرفی کرده اند. در این مقاله این نظریه مردود گشته و صفی الدین از نظر مذهبی فردی معتدل و سازگار با محیط و شرایط معرفی شده است . 3- مفاهیم واحد در قصیده های مختلف تکرار می شود. گویی شاعر برای مدح پیامبر (ص) خود را در وقایع و رویدادهای تاریخی و آیات قرآن محصور می بیند و از ارتباط با طبیعت و وام گرفتن از تشبیه های طبیعی غفلت می ورزد. 4- شاعر بیش از هرچیز به کرامات یا مفاهیم کلی پرداخته است و از ذکر ویژگیهای اجتماعی در روح عدالت طلب پیامبر(ص) باز مانده است . 5- مدایح النبی صفی الدین متأثر از اندیشه های کلامی است که متفکرین زمان را به خود مشغول داشته است .

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ستایش پیامبر(ص) در آیینه بررسی و تطبیق اشعار صفی الدین حلی و خاقانی

مدح و ستایش حضرت محمد(ص) در شعر عربی و فارسی شاعران بزرگی دیده می‌شود، صفی الدین حلی(677-744ق) و شاعر شروان، خاقانی(520-595ق)، اشعار زیبایی را در مدح و ثنای رسول اکرم(ص) سروده­اند. صفی الدین حلی بیش‌تر به کرامات پیامبر و بیان مفاهیم کلی پرداخته است و از ذکر ویژگی‌های اجتماعی مثل روح عدالت طلب پیامبر باز مانده است و مدائح صفی الدین حلی متأثر از اندیشه...

full text

مقایسه بدیعه کفعمی با بدیعه صفی الدین حلی

با ظهور شرف الدین محمد بن سعید بوصیری و سرودن قصیده معروفش "برده " و تأثیر شگرف آن بر حوزه های ادبی، دیگر شاعران مدیحه سرای نبوی به پیروی از آن پرداختند و قصاید مدیحه نبویه را همچون برده در بحر بسیط و روی میم سرودند و بدین ترتیب قصاید بدیعیه شکل گرفت، قصایدی که در هر بیت آن یک یا چند نوع صنعت بدیعی بکار رفته است. در این بین صفی الدین حلی شاعر پرآوازه قرن هفتم هجری با سرودن قصیده بدیعیه اش و رو...

full text

مقارنه مدائح نبوی عطار و صفی الدین حلی

صفی الدین و عطار دو شاعر اسلامی اند که درباره پیامبر (ص) مدائح قابل توجهی دارند. مضامینی همچرن معراج، اخلاق پیامبر و کرامات آن حضرت برتری او بر دیگر پیامبران و طلب شفاعت، از جمله مواردی است که هر دو شاعر به آن پرداخته اند، عطار مطالب را به دوگونه مستقیم و غیر مستقیم ذکر می کند در حالی که صفی الدین معمولا صفات پیامبر (ص) را به صورت مستقیم ذکر می کند موارد غیر مستقیم عطار در خلال تصاویری هنری آمد...

full text

مدح پیامبر(ص) در آیینه لامیّه شقراطیسیّ

بدون تردید در طول تاریخ اسلام و در میان آثار نظم و نثر زمانها و مکان های مختلف نشانه هایی ارزشمند از ستایش خاتم پیامبران حضرت محمد(ص) به چشم می خورد که نه تنها از جانب ادبای مسلمان که بعضا توسط ادیبان سایر ادیان الهی نیز صادر شده است. در متون بجا مانده از دوران درخشان ادبیات عربی در اندلس نیز نمونه هایی برجسته از مدح آن حضرت مشاهده می شود که در این میان میتوان به قصیده لامیه شقراطیسی، ادیب و شا...

full text

سروده های اندلسی ها در مدح پیامبر اکرم (ص)

درکتابهای تاریخ ادبیات عرب، مشهور است که می گو یند: اندلسی ها از شرق تقلید کرده اند. اما این نکته را نباید فراموش کرد که ادبیات اندلس در بعضی اغراض- بخاطر اختلاف طبیعت بین مغرب و مشرق- غنی تر و از نظر الفاظ، استوارتر است. البته این مقایسه، در موضوعات خاص است. در کل، غربی ها مقلد شرقی ها بوده و از این رهگذر، ادبیات خود را غنی ساخته اند. ارب اندلس، از دو جهت ضعیفتر از ادب شرق می باشد: یکی در عمق ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 147-146  issue 146

pages  -

publication date 1998-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023